Czym jest ŁZS i jakie są jego przyczyny?
Łojotokowe zapalenie skóry to jedna z częstszych chorób dermatologicznych, która dotyka osoby w każdym wieku – od niemowląt, przez osoby w okresie dojrzewania i dorosłych po seniorów. Szacuje się, że boryka się z nią około 5% populacji. Przyczyny schorzenia są złożone, do tego istnieje wiele czynników nasilających objawy. Głównymi przyczynami są nadmierna aktywność gruczołów łojowych oraz kolonizacja skóry przez grzyby Malassezia furfur.
Grzyby Malassezia stanowią część mikrobiomu skóry, ale na łojotokowej skórze mogą się namnożyć nadmiernie, wywołując reakcję zapalną. Zmiany chorobowe pojawiają się w obszarach ciała, w których skóra produkuje najwięcej łoju: na owłosionej skórze głowy, w górnej okolicy pleców, na klatce piersiowej, na twarzy – szczególnie na brwiach i w fałdach nosowo-wargowych.
U niemowląt łojotokowe zapalenie skóry głowy (tzw. ciemieniucha) zwykle jest łagodne i ma tendencję do samoistnego ustępowania. Problem za to komplikuje się u młodzieży i dorosłych, ponieważ ma charakter nawrotowy i przewlekły. Dlatego wymaga odpowiedniego postępowania.
Co pomaga na łojotokowe zapalenie skóry głowy?
Istnieją różne sposoby na złagodzenie łojotokowego zapalenia skóry głowy. Ważne jest podejście holistyczne. Nie wystarczy więc korzystać wyłącznie z jednego ze sposobów. Lepiej działać kompleksowo – przez pielęgnację, dietę i, w razie zaostrzeń, specjalistyczne leczenie. Tylko tak mamy szansę na uzyskanie długotrwałej poprawy.
Oto, co pomaga na łojotokowe zapalenie skóry głowy. Najważniejsze informacje w pigułce znajdziesz w poniższej tabeli.
1. Szampony przeciwgrzybicze
Podstawą terapii w łojotokowym zapaleniu skóry głowy jest stosowanie szamponów o właściwościach przeciwgrzybiczych. Zawierają one takie substancje, jak ketokonazol, cyklopiroksolamina czy siarczek selenu, które działają przeciwgrzybiczo w stosunku do drożdżaków z rodzaju Malassezia i pomagają je eliminować. Ograniczenie liczby tych drożdżaków zmniejsza nadmierne złuszczanie naskórka, świąd i zaczerwienienia skóry.
Przykładem łagodnego szamponu o właściwościach przeciwgrzybiczych jest Seborh Verdelove. Oprócz substancji przeciwgrzybiczych, takich jak pirokton olaminy i siarczek selenu, zawiera również składniki kojące i nawilżające skalp – alantoinę, pantenol i witaminę E.
2. Preparaty złuszczające
Właściwa pielęgnacja skóry głowy z ŁZS obejmuje również regularne złuszczanie. Ten krok pozwala zlikwidować charakterystyczne tłuste łuski oraz udrożnić ujścia gruczołów łojowych przy mieszkach włosowych. Usuwa także martwy naskórek zalegający na powierzchni skóry.
Kluczowe jest, by do złuszczania wybierać łagodne środki, które nie będą podrażniały skóry. Często takie preparaty zawierają kwas salicylowy lub mocznik w połączeniu z substancjami łagodzącymi i emolientami (np. naturalnymi olejami). Częstotliwość złuszczania trzeba dopasować do potrzeb skóry głowy.
3. Nawilżanie i delikatne traktowanie skóry głowy
Kolejnym niezbędnym krokiem w pielęgnacji jest nawilżanie skalpu. Jest ono ważne, ponieważ nadmierny łojotok skóry głowy może mieć źródło we wcześniejszym przesuszeniu. Nawilżanie pomaga odbudować barierę hydrolipidową skóry, dzięki czemu skóra mniej swędzi i jest bardziej odporna na nawroty stanu zapalnego.
Ze względu na nadmierne przetłuszczanie skóry głowy, dobrze jest wybierać lekkie emulsje i lotiony nawilżające, które nie obciążą skóry, np. z mocznikiem, pantenolem, olejem konopnym.
Ponadto trzeba pamiętać o tym, że skóra głowy z ŁZS jest wrażliwa i wymaga delikatnego traktowania. Drapanie jej może ją uszkadzać i powodować wypadanie włosów albo prowadzić do wtórnych infekcji. Warto więc obchodzić się z nią delikatnie. Myć delikatnymi szamponami i osuszać lekko ręcznikiem, bez pocierania. Zamiast ostrych grzebieni, należy wybierać szczotki z miękkim włosiem. To pomoże w usuwaniu łusek i poprawie kondycji skóry.
4. Dieta wspomagająca leczenie
Dieta może wspierać leczenie łojotokowego zapalenia skóry głowy poprzez łagodzenie stanu zapalnego w ciele, zwiększanie odporności i wspomaganie mikroflory jelit, która oddziałuje na skórę. Warto oprzeć swój jadłospis na produktach nieprzetworzonych, jak warzywa, owoce, kasze, orzechy, ryby, nabiał, mięso. Szczególnie warto spożywać:
- źródła kwasów omega-3 – np. tłuste ryby morskie, nasiona chia, olej lniany. Kwasy omega-3 działają przeciwzapalnie i regulują pracę układu odpornościowego,
- produkty bogate w witaminy z grupy B – np. mięso, jaja, nabiał, drożdże, rośliny strączkowe, produkty pełnoziarniste. Witaminy z grupy B regulują procesy odnowy naskórka i poprawiają nawilżenie skóry,
- produkty bogate w cynk – np. kasza gryczana, pestki dyni, ostrygi, mięso, kakao. Cynk jest niezbędny do prawidłowej regeneracji skóry i odnowy komórek naskórka, a do tego działa przeciwzapalnie i przeciwutleniająco,
- naturalne źródła probiotyków – np. jogurt, kefir, kiszona kapusta. Probiotyki mają korzystny wpływ na mikroflorę jelitową oraz układ odpornościowy, co ma bezpośrednie przełożenie na kondycję skóry przez oś jelita-skóra.
Zaburzenia odżywiania czy po prostu źle skomponowana dieta mogą prowadzić do niedoboru składników odżywczych, a gdy ich brakuje, kondycja skóry się pogarsza. Niekorzystny jest także nadmiar cukru i tłuszczów trans w diecie. Skutkuje bowiem nadmierną produkcją sebum i zwiększeniem stanu zapalnego, co wzmaga objawy. Zaostrzenie objawów ŁZS może wywołać również alkohol, który nasila stany zapalne skóry i obniża odporność organizmu. Zaleca się więc ograniczyć, a wręcz wykluczyć z diety tłuste, przetworzone potrawy, słodycze i alkohol.
5. Domowe sposoby
Domowe sposoby na łojotokowe zapalenie skóry to cały wachlarz rozwiązań do wypróbowania. Od samodzielnie przyrządzanych płukanek po zmiany w stylu życia, które pomagają złagodzić objawy i wydłużyć okresy remisji.
Oto przykłady naturalnych metod, po które można sięgnąć w domowym zaciszu:
- ocet jabłkowy – stosowany jako płukanka, przywraca skórze odpowiednie pH oraz zmniejsza nadaktywność gruczołów łojowych. Należy go rozcieńczyć wodą w proporcji 1:3,
- aloes – żel z aloesu można nakładać bezpośrednio na skórę głowy, pozostawić na 20-30 minut (lub na całą noc) i spłukać. Dzięki właściwościom przeciwzapalnym i nawilżającym, aloes łagodzi swędzenie i podrażnienia skóry. Wspomaga również gojenie mikrouszkodzeń naskórka,
- olejek z drzewa herbacianego – można dodać kilka kropli olejku do szamponu lub oleju bazowego, wymieszać i wmasować w skórę głowy. Olej ten działa przeciwgrzybiczo i przeciwzapalnie, dzięki czemu zmniejsza łuszczenie i świąd skalpu.
Warto też wprowadzić zmiany w stylu życia, a w szczególności sposoby, które redukują stres. Pomocna będzie tu aktywność fizyczna oraz techniki relaksacyjne. Koniecznie trzeba zadbać o zdrowy sen, ponieważ niedosypianie i zaburzenia rytmu dobowego osłabiają odporność i wzmagają objawy.
Seborh Verdelove – skuteczna pielęgnacja skóry głowy z ŁZS
Seborh Verdelove to dermokosmetyki do pielęgnacji na łojotokowe zapalenie skóry głowy opracowane z myślą o potrzebach skóry z tym problemem. W trzech krokach pomagają jej odzyskać równowagę, co wspiera redukcję objawów takich, jak świąd, łuszczenie, nadmierne przetłuszczanie.
- Szampon Verdelove Seborh – dogłębnie oczyszcza skórę głowy, usuwając nadmiar sebum i martwego naskórka, a przy tym jest łagodny dla skóry. Zawiera działające przeciwgrzybiczo siarczek selenu i pirokton olaminy, które zmniejszają łuszczenie naskórka oraz regulują nadmierną pracę gruczołów łojowych.
- Płyn Verdelove Seborh – zmniejsza charakterystyczne łuski i odblokowuje mieszki włosowe. Jest delikatny i nie podrażnia ani nie wysusza skóry. Działanie złuszczające kwasów (jabłkowego, glikolowego) w tym płynie zrównoważono składnikami kojącymi i nawilżającymi (alantoina, pantenol).
- Emulsja Verdelove Seborh – wspomaga regenerację naskórka oraz nawilża i łagodzi skórę głowy. Przynosi ulgę przy świądzie. Ma w składzie mocznik, który wiąże wodę w naskórku oraz oleje konopny i z czarnuszki, wzmacniające płaszcz hydrolipidowy. Pirokton olaminy i siarka dbają o równowagę mikrobiomu skóry, eliminując grzyby Malassezia.
Regularne stosowanie Seborh nie tylko pomaga łagodzić objawy ŁZS głowy, ale również poprawia kondycję skóry głowy, co w długofalowej perspektywie chroni przed nawrotami problemu.
Leczenie farmakologiczne w cięższych przypadkach
Jeśli miejscowe preparaty przeciwgrzybicze bez recepty ani domowe sposoby nie przynoszą poprawy, konieczne staje się farmakologiczne leczenie łojotokowego zapalenia skóry. Najczęściej w takich przypadkach stosuje się preparaty przeciwgrzybicze w połączeniu z miejscowymi kortykosteroidami. Kortykosteroidy redukują stany zapalne i hamują świąd oraz powstawanie zmian. Mogą być jednak stosowane tylko przez krótki czas ze względu na ryzyko objawów niepożądanych.
W cięższych przypadkach łojotokowego zapalenia skóry głowy lekarz może przepisać doustne leki przeciwgrzybicze. W niektórych przypadkach, bardzo ciężkich i opornych na leczenie, stosowane są immunosupresanty, pod ścisłą kontrolą lekarza.
Kiedy udać się do dermatologa?
Z dermatologiem warto się skonsultować, jeśli nie ma poprawy po preparatach bez recepty, a także jeżeli zmiany skórne rozprzestrzeniają się i pojawiają się kolejne objawy, np. nasilone wypadanie włosów. Bez odpowiedniego leczenia łojotokowe zapalenie skóry głowy może spowodować przerzedzenie włosów! Specjalista oceni stan skóry i wdroży odpowiednie leczenie.
Łojotokowe zapalenie skóry głowy a styl życia
Jaki styl życia pomaga złagodzić przebieg łojotokowego zapalenia skóry głowy? Przede wszystkim warto świadomie podejść do tematu pielęgnacji. Nieprawidłowa higiena i pielęgnacja, ale też zbyt częste mycie to nierzadko zalążek problemu, dlatego warto nauczyć się dbać o skórę głowy w przyjazny dla niej sposób.
Kluczowy będzie wybór preparatów do pielęgnacji, które będą łagodne dla skóry i wspomogą odbudowę bariery hydrolipidowej oraz równowagę mikrobiomu. Przykładem może być zestaw Seborh, zapewniający kompleksową pielęgnację skóry łuszczącej i łojotokowej. Dużą zaletą tych preparatów są składy oparte na składnikach aktywnych pochodzenia naturalnego, które komponowane są pod kontrolą dermatologów.
Co jeszcze może pomóc? Unikanie czynników zaostrzających: stresu, niehigienicznego trybu życia, nadmiaru cukru i tłuszczu w diecie. Warto wspomagać się dietą i w razie potrzeby suplementacją np. kwasami omega-3. A w przypadku nasilania objawów reagować szybko i udać się do lekarza.
I wreszcie, ważna jest regularność. Wymienione sposoby mogą być skuteczne, ale tylko wtedy, gdy stosujemy je konsekwentnie. Bez regularnej kontroli za pomocą szamponów przeciwgrzybiczych drożdżaki Malassezia mogą znowu się namnożyć i wtedy problem wróci. Nie rezygnujmy więc ze specjalistycznej pielęgnacji od razu po ustąpieniu objawów. Stosujmy ją systematycznie i wspierajmy dietą, snem, redukcją stresu, a wtedy utrzymamy remisję na dłużej.
Podsumowanie
Łojotokowe zapalenie skóry to choroba przewlekła, która ma nawrotowy charakter. Jej objawy - swędzenie, łuski i zaczerwienienia wpływają na jakość życia. Można jednak je minimalizować, stawiając na świadomą pielęgnację i zdrowy styl życia. Łagodne szampony przeciwgrzybicze i inne preparaty dedykowane ŁZS pomogą odzyskać skórze równowagę i komfort. W przypadku zaostrzania się objawów warto udać się do lekarza, który dobierze odpowiednie leczenie farmakologiczne.
