Maślan sodu. Jak i na co działa ten suplement?

Maślan sodu można spotkać w wielu produktach spożywczych, np. w serach, mleku oraz kiszonej kapuście. Nadaje on żywności lekko gorzki posmak. Jednak niewiele osób wie, że ta substancja jest także wytwarzana w jelitach w procesie fermentacji błonnika. Maślan sodu pełni wiele ważnych funkcji, m.in. wspiera pracę wspomnianego odcinka przewodu pokarmowego. Dowiedz się więcej o jego roli.

Maślan sodu – czym jest?

Maślan sodu to związek chemiczny zaliczany do kwasów karboksylowych. Należy do SCFA, czyli grupy nasyconych kwasów tłuszczowych, które wspierają prawidłową pracę układu pokarmowego.

Jest on wytwarzany w okrężnicy w trakcie fermentacji bakteryjnej niestrawionych węglowodanów, które nie podlegają przemianom w żołądku ani w jelicie cienkim. Są to np. inulina, laktoza, mannitol, a także nierozpuszczalne frakcje błonnika. Dlatego spożywanie produktów zawierających dużą ich ilość może znacznie pomóc poprawić poziom kwasu masłowego w jelicie.

Maślan sodu – właściwości

Maślan sodu stanowi podstawowe “pożywienie” dla kolonocytów. Są to komórki nabłonka jelitowego, które odpowiadają za odbudowę tego odcinka układu pokarmowego. Dlatego ta substancja pomaga:

• zmniejszyć przepuszczalność ścian jelita i utrzymać jego integralność,
• pobudzić produkcję śluzu, który stanowi mechaniczną barierę ochronną dla nabłonka jelitowego,
• zapobiec wnikaniu groźnych mikroorganizmów do układu pokarmowego,
• zmniejszyć owrzodzenia żołądka,
• zwiększyć liczbę komórek kosmkowych w jelicie krętym,
• przyspieszyć regenerację śluzówki jelita grubego.

W rezultacie maślan sodu wspiera przywrócenie prawidłowego funkcjonowania przewodu pokarmowego. Oznacza to, że pośrednio wspomaga m.in. przyswajanie substancji odżywczych z pożywienia, produkcję witamin, a nawet utrzymanie odporności i zwiększanie masy ciała.

Maślan sodu – dla kogo?

Po suplementy diety, jak i dietetyczne środki spożywcze, które zawierają maślan sodu, sięgają m.in. osoby zmagające się z różnymi dolegliwościami ze strony układu pokarmowego. Są to np.:

• zespół jelita nadwrażliwego, tj. SIBO,
• choroba jelita grubego, która objawia się zmianami zanikowymi w obrębie błony śluzowej,
• wrzodziejące zapalenie jelita grubego,
• mikroskopowe zapalenie jelita grubego,
• choroba Leśniowskiego-Crohna,
• nieswoiste zapalenie jelit.

Preparaty z tym składnikiem mogą być także spożywane przez osoby, które cierpią na:

• zaburzenia flory jelitowej np. po przyjmowaniu antybiotyków;
• niedobory pokarmowe spowodowane np. niedostateczną podażą błonnika; 
• zaburzenia przewodu pokarmowego o charakterze czynnościowym, czyli np. bóle brzucha, zaparcia, wzdęcia i biegunki;
• zaburzenia wchłaniania prowadzące do niedoboru składników odżywczych czy utraty masy ciała.

Maślan sodu – co powoduje jego brak?

Obniżenie poziomu maślanu sodu w jelitach może przyczynić się do wielu problemów z układem pokarmowym. Skutkami redukcji stężenia tej substancji są np.:

• atrofia, czyli zmniejszenie objętości śluzówki jelita grubego oraz ścieńczenie jej – może to powodować rozwój wielu chorób tego odcinka pokarmowego, objawiające się biegunką, nietrzymaniem kału, redukcją masy ciała, a nawet odwodnieniem;
• spłaszczenie krypt jelitowych, czyli gruczołów błony śluzowej jelita, które znajdują się w podstawie kosmków jelitowych; odpowiadają one za produkcję soku jelitowego zawierającego enzymy trawienne – wypłaszczenie krypt zmniejsza powierzchnię jelit, co prowadzi do wielu problemów z trawieniem; 
• zmniejszenie syntezy DNA.

Te same objawy można zaobserwować także podczas stosowania żywienia pozajelitowego.

Maślan sodu a dieta

Maślan sodu jest wytwarzany w jelitach w procesie fermentacji niestrawionych węglowodanów. Aby zatem utrzymać jego prawidłową podaż, w diecie powinny znaleźć się produkty zawierające błonnik pokarmowy i skrobię oporną. Obie te substancje nie rozkładają się w żołądku. Do tej grupy żywności można zaliczyć np.:

• pełnoziarniste pieczywo,
• grube kasze,
• brązowy ryż,
• warzywa strączkowe i kapustne, buraki, marchew, pomidory, ziemniaki,
• owoce sezonowe, np. jabłka, gruszki, śliwki, czarne jagody,
• suszone owoce.

Warto sięgać przede wszystkim po produkty lokalne. Transport żywności z dalekich krajów może przyczynić się do obniżenia w nich frakcji błonnika.

Podsumowując, maślan sodu to substancja warta uwagi, zwłaszcza jeśli cierpisz na dolegliwości ze strony jelita grubego.