Przeziębienie to infekcja wirusowa, z którą najczęściej przychodzi nam się mierzyć w sezonie jesienno-zimowym. Objawy przeziębienia, takie jak podwyższona temperatura, ból gardła czy kaszel, mogą utrudniać codzienne funkcjonowanie. Nic więc dziwnego, że chcemy się ich jak najszybciej pozbyć. W walce z przeziębieniem może pomóc kompleksowe leczenie objawowe, ale nie należy zapominać też o codziennym budowaniu odporności. Poznaj skuteczne sposoby na przeziębienie, sprawdź, co na katar i kaszel, i dowiedz się, które domowe metody sprawdzą się najlepiej.
Najlepsze leki i domowe sposoby na przeziębienie - kompleksowy przewodnik


Leki bez recepty – kompleksowe preparaty wieloskładnikowe
Leczenie przeziębienia polega głównie na zwalczaniu jego objawów i wspieraniu układu odpornościowego. Leki bez recepty na przeziębienie to środki złożone, które są w stanie szybko złagodzić nieprzyjemne symptomy przeziębienia, takie jak ból, gorączka i trudności z oddychaniem (zatkany nos). Dodatkowo najlepsze tabletki na przeziębienie działają przeciwzapalnie i wspierają odporność.
Jakie substancje czynne działają na objawy
Leczenie objawowe przeziębienia opiera się na wykorzystaniu kilku substancji czynnych. Co najlepsze na przeziębienie?
Na ból, gorączkę i stan zapalny:
- paracetamol – działa przeciwgorączkowo i przeciwbólowo,
- ibuprofen – o działaniu przeciwbólowym, przeciwgorączkowym i przeciwzapalnym,
- kwas acetylosalicylowy (aspiryna) – działa przeciwzapalnie i napotnie, łagodzi ból, obniża gorączkę. Nie należy jednak stosować go u dzieci i młodzieży poniżej 12. roku życia.
- ketoprofen – działa przeciwbólowo i przeciwzapalnie. Należy do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ).
Przeciwwskazania do stosowania większości leków złożonych obejmują m.in. nadwrażliwość na paracetamol, ibuprofen, pseudoefedrynę, fenylefrynę i inne składniki, ciężkie choroby nerek lub wątroby, ciążę i karmienie piersią czy chorobę alkoholową. Środków tych nie wolno również łączyć z lekami przeciwdepresyjnymi (MAO) z uwagi na możliwą interakcję leków.
Uważajmy również na dawkowanie leków na przeziębienie i zwracajmy szczególną uwagę na ich skład. Bądźmy ostrożni, by nie przedawkować substancji czynnej, która może być obecna w różnych preparatach.
Paracetamol możemy przyjmować co 4-6 godzin do 4 razy na dobę. Maksymalna dawka dobowa u osób dorosłych i młodzieży powyżej 12 roku życia wynosi 4000 mg. U dzieci poniżej 12 roku życia – jednorazowo od 10 do 15 mg/kg masy ciała co 4-6 godzin.
Ibuprofen możemy zażywać co 6-8 godzin do 3 razy na dobę. Maksymalna dawka dobowa u osób dorosłych wynosi od 1200 do 1800 mg na dobę. U dzieci poniżej 12 roku życia jednorazowo zwykle stosuje się 20 mg/kg masy ciała.
Może zainteresuje Cię...
Skuteczna walka z objawami – co na katar, kaszel i ból gardła
Typowe symptomy przeziębienia, poza gorączką, to katar, kaszel i ból gardła. Objawy te są dość uciążliwe i potrafią skutecznie uprzykrzyć codzienność. Co brać na przeziębienie, by jak najszybciej się ich pozbyć?
Leczenie kataru i zatok
Leczenie kataru i zatok podczas przeziębienia polega przede wszystkim na udrażnianiu nosa i jego nawilżaniu. Doraźnie można stosować leki obkurczające naczynia (krople, aerozole), które przynoszą szybką ulgę dla zatkanego nosa. Ważne jednak, by nie używać ich dłużej niż 5-7 dni, aby nie uzależnić śluzówki.
Na zatoki dobrze sprawdzą się płukanki z soli fizjologicznej i inhalacje. Irygacja zatok roztworem izotonicznym lub hipertonicznym pozwala oczyścić je z zalegającego śluzu, bakterii i alergenów. Roztwór hipertoniczny o wyższym stężeniu soli dodatkowo obkurcza śluzówkę i udrażnia zatkany nos. Roztwór izotoniczny nawilża i dobrze sprawdza się do codziennej higieny.
Leki na katar i zatoki:
- pseudoefedryna – oczyszcza zatoki, zmniejsza obrzęk błony śluzowej i ułatwia oddychanie,
- fenylefryna – zmniejsza przekrwienie, redukuje katar, obkurcza naczynia krwionośne,
- feniramina – ogranicza wodnisty katar i kichanie,
- ksylometazolina i oksymetazolina – silnie obkurczają śluzówkę, ułatwiając oddychanie (mogą być stosowane maksymalnie przez 5-7 dni).
Rodzaje kaszlu i dobór syropów
Jednym z pierwszych objawów przeziębienia bywa suchy, drażniący kaszel. Z czasem przechodzi on w kaszel mokry (produktywny), który może utrzymywać się dłużej niż inne symptomy, nawet do kilku tygodni. W leczeniu kaszlu – w zależności od jego rodzaju – pomogą leki przeciwkaszlowe i wykrztuśne (syropy na kaszel mokry).
Co na kaszel suchy?
- Dekstrometorfan – hamuje ośrodek kaszlu.
- Butamirat – działa ośrodkowo, rozkurcza oskrzela.
- Lewodropropizyna – działa obwodowo, rozkurcza oskrzela.
Co na kaszel mokry?
- Gwajafenezyna – rozrzedza wydzielinę i ułatwia odkrztuszanie,
- Acetylocysteina – rozrzedza śluz, ułatwia odkrztuszanie,
- Ambroksol – zmniejsza lepkość wydzieliny.
Ból gardła i gorączka
Co najlepsze na przeziębienie, kiedy zmagamy się z bólem gardła? W takim wypadku możemy sięgnąć po leki o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), które zmniejszają stan zapalny, łagodzą ból i obrzęk. W ten sposób podnoszą nasz komfort podczas przełykania. Najczęściej występują w formie pastylek lub aerozoli. W leczeniu gardła pomocne będą też antyseptyki oraz tabletki o ziołowym składzie, np. z prawoślazem, szałwią czy tymiankiem.
Co na ból gardła?
- Flurbiprofen – działa przeciwbólowo i przeciwzapalnie, hamuje rozwój stanu zapalnego.
- Benzydamina – działa przeciwzapalnie, przeciwbólowo i odkażająco. Ma miejscowe działanie znieczulające.
- Salicylan choliny – zmniejsza obrzęk gardła, działa przeciwbólowo i przeciwzapalnie.
- Lidokaina, benzokaina – miejscowe działanie znieczulające.
- Chlorchinaldol – działa antybakteryjnie i przeciwgrzybiczo.
Naturalną reakcję obronną organizmu przy przeziębieniu jest podwyższona temperatura. Kiedy zbijać gorączkę? Wyższa temperatura pomaga zwalczać wirusy, dlatego nie należy jej zbijać, dopóki nie przekracza 38,5°C. W przypadku dzieci powinniśmy zainterweniować nieco szybciej, przy temperaturze powyżej 38°C.
Jak zbić gorączkę? Najlepsze saszetki na przeziębienie i inne leki złożone, ale także tabletki zawierające paracetamol lub ibuprofen to skuteczne środki przeciwgorączkowe. Pamiętajmy jednak, by zawsze sprawdzać skład leków złożonych, by nie przekraczać bezpiecznej dawki substancji aktywnych.
Nasza rekomendacja
Domowe i naturalne sposoby na przeziębienie
Przeziębienie, z uwagi na podwyższoną temperaturę oraz zwiększoną ilość wydzieliny, często prowadzi do utraty płynów. Dlatego tak ważne jest odpowiednie nawodnienie organizmu i picie 2-3 litry wody dziennie. Dodatkowo picie wody to sposób na nawilżenie śluzówki. Co pić podczas przeziębienia? Aby nawodnić organizm najlepsza jest woda, ale dobrze sprawdzą się także napary ziołowe, herbata lub woda z miodem, imbirem i cytryną czy rozgrzewające zupy.
Dieta podczas przeziębienia powinna być bogata w składniki odżywcze, witaminy i minerały (C, A, D), które wspierają odporność. Niech nie braknie w niej warzyw i owoców, białka oraz zdrowych tłuszczów. Produkty bogate w cynk i selen (rośliny strączkowe, nasiona i orzechy, produkty pełnoziarniste, mięso i podroby) wzmocnią układ immunologiczny.
Jeżeli zastanawiamy się, jak szybko wyleczyć przeziębienie, musimy pamiętać o znaczeniu snu i odpoczynku. W trakcie odpoczynku nasz organizm produkuje białe krwinki, które zwalczają infekcję. Co więcej, sen pomaga nam nabrać sił fizycznych i jest niezbędny do regeneracji.
Naturalne składniki w walce z infekcją
Co na katar i kaszel podczas przeziębienia? Terapię warto uzupełnić o sprawdzone, domowe sposoby. Co najlepsze na przeziębienie z domowej spiżarki?
Domowe sposoby na przeziębienie:
- miód – łagodzi ból gardła i kaszel, wzmacnia odporność. Jak stosować miód na przeziębienie? Możemy dodać go do ciepłej herbaty, wody lub mleka (o temperaturze maksymalnie 40°C), przygotować syrop z cebuli albo miksturę ze startą kurkumą i imbirem. Możemy też spożywać 2-3 łyżeczki czystego miodu 3 razy dziennie,
- czosnek – ma właściwości przeciwbakteryjne,
- imbir – działa rozgrzewająco, przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie. Plasterki imbiru możemy zaparzyć w wodzie, a kiedy napar ostygnie, dodać do niego miód i cytrynę.
- kurkuma – wśród metod naturalnego leczenia przeziębienia znajdziemy tzw. „złote mleko”. To nic innego jak podgrzane mleko (lub napój roślinny) z dodatkiem kurkumy, czarnego pieprzu, miodu, cynamonu i imbiru,
- napary z lipy, malin i dzikiej róży – wzmacnia odporność, działa napotnie i przeciwgorączkowo.
Witamina C i wsparcie odporności
Witamina C jest niezwykle ważna dla naszego układu odpornościowego, jednak stosowanie jej w większych dawkach już po pojawieniu się pierwszych objawów przeziębienia może nie przynieść oczekiwanych rezultatów. Lepsze efekty da natomiast przyjmowanie zwiększonej dawki witaminy C (z pożywienia lub z preparatów takich jak Rutinoscorbin) w okresach wzmożonej zachorowalności, np. jesienią i zimą.
Podczas infekcji wciąż warto zadbać o odpowiedni poziom witaminy C, zgodny z normami Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego, który dla dorosłych kobiet wynosi 75 mg na dobę, a dla dorosłych mężczyzn – 90 mg na dobę.
Kiedy do lekarza? Sygnały alarmowe
Przeziębienie najczęściej mija samoistnie po 7-10 dniach, kiedy jednak choroba się przedłuża lub gdy nasz stan zdrowia znacznie się pogarsza, należy udać się do lekarza.
Natychmiastowa konsultacja jest niezbędna, gdy:
- odczuwamy duszności – przyspieszony, ciężki oddech, ucisk w klatce piersiowej,
- doświadczamy wysokiej gorączki – powyżej 39°C, która nie spada po lekach przeciwgorączkowych,
- odczuwamy silny ból zatok, uszu lub głowy,
- pojawia się kaszel z ropną wydzieliną, który nie mija po kilku dniach,
- po początkowej poprawie następuje nasilenie objawów.
Powyższe objawy mogą wskazywać na powikłania po przeziębieniu. Do najczęstszych powikłań należą: bakteryjne zapalenie zatok, zapalenie ucha środkowego, ostre zapalenie oskrzeli lub zapalenie płuc oraz kaszel poinfekcyjny.
Przeziębienie u dzieci wymaga konsultacji lekarskiej przy wystąpieniu wysokiej gorączki, która utrzymuje się mimo podania odpowiednich leków, gdy dziecko nie chce jeść lub pić, ma duszności, świszczący kaszel lub jest apatyczne. W przypadku niemowląt każda gorączka i nasilone objawy są wskazaniem do wizyty u lekarza.
FAQ - Najczęściej zadawane pytania
- Czy przeziębienie można wyleczyć w jeden dzień?
Nie. Przeziębienie to infekcja wirusowa i aby ją zwalczyć, organizm potrzebuje czasu na wytworzenie przeciwciał.
- Jak odróżnić przeziębienie od grypy i COVID-19?
Koronawirus, przeziębienie czy grypa? Objawy grypy, w przeciwieństwie do objawów przeziębienia, pojawiają się nagle. Dominujące podczas grypy są objawy ze strony układu oddechowego oraz bóle mięśniowo-stawowe. Objawy COVID-19, wywołane przez wariant Omikron koronawirusa, mogą przypominać przeziębienie. Jeżeli mamy problem z samodzielnym rozróżnieniem choroby, możemy skorzystać z aptecznych testów na COVID-19 lub na grypę. Pamiętajmy jednak, że ich wynik jest jedynie wskazówką i nie może być traktowany jak jednoznaczna diagnoza.
- Czy można stosować saszetki na przeziębienie w ciąży?
Ciąża stanowi przeciwwskazanie do stosowania leków na przeziębienie o złożonym składzie. Bezpiecznym, przebadanym lekiem, który można zażywać w ciąży w przypadku wystąpienia gorączki, jest paracetamol. Na katar można stosować wyłącznie wodę morską.
- Czy są bezpieczne leki na przeziębienie dla cukrzyków?
Leki na przeziębienie a cukrzyca? Osoby chorujące na cukrzyce powinny unikać leków zawierających cukier (glukozę i sacharozę), który bywa składnikiem syropów, tabletek do ssania i saszetek. Dlatego najbezpieczniejszą dla nich opcją są leki w wersji „bez cukru”.
- Kiedy zacząć brać antybiotyk na przeziębienie?
Antybiotyk zwalcza bakterie, dlatego nie leczy przeziębienia, które jest infekcją wirusową. Może zostać przepisany przez lekarza wyłącznie w przypadku powikłań bakteryjnych po przeziębieniu.
Co najlepsze na przeziębienie? Podsumowanie
Leczenie przeziębienia polega głównie na łagodzeniu objawów i wspieraniu układu odpornościowego. Odpowiednio dobrane leki na przeziębienie bez recepty pomagają obniżyć gorączkę i uśmierzyć ból oraz hamują katar i kaszel. Jeżeli zastanawiamy się, czy Theraflu jest skuteczne, warto wiedzieć, że preparaty wieloskładnikowe mogą przynieść szybką ulgę. Podczas ich stosowania należy jednak pamiętać o zasadach bezpieczeństwa i zawsze stosować się do zaleceń z ulotki. Wsparciem farmakoterapii mogą być domowe sposoby na przeziębienie. Ważne są nawodnienie organizmu, zdrowa dieta i odpoczynek.