Psychobiotyki – nowy kierunek w dbaniu o zdrowie psychiczne poprzez jelita

W ostatnich latach coraz więcej mówi się o osi jelito–mózg – niezwykłej dwukierunkowej komunikacji pomiędzy układem pokarmowym a układem nerwowym, która odbywa się za pomocą nerwu błędnego, układu odpornościowego i produkowanych w jelitach substancji. Choć może brzmieć to zaskakująco, stan naszej mikrobioty jelitowej (czyli zespołu mikroorganizmów żyjących w jelitach) ma realny wpływ na nasze samopoczucie, odporność na stres, a nawet nastrój. Jak to możliwe? I czy możemy wspierać zdrowie psychiczne, dbając o jelita?

Oś jelito – mózg

Badania pokazują, że niektóre zmiany w składzie mikrobioty – tzw. dysbioza jelitowa – mogą wiązać się z obniżeniem nastroju, większą drażliwością, trudnościami z zasypianiem, zaburzeniami lękowymi i depresyjnymi oraz dolegliwościami ze strony układu pokarmowego.

Z kolei odpowiednia równowaga mikroflory może pomagać w lepszym radzeniu sobie ze stresem, poprawie koncentracji i stabilizacji nastroju.

W tym kontekście do medycyny zostało wprowadzone nowe pojęcie psychobiotyki.

Co to są psychobiotyki?

To szczególne szczepy bakterii probiotycznych, które przyjmowane w odpowiednich dawkach mogą wspierać zdrowie psychiczne oraz regulację osi jelitowo – mózgowej. Pojęcie psychobiotyków wprowadził do medycyny 12 lat temu Profesor Psychiatrii Timothy Dinan z Uniwersytetu w Cork, prowadząc badania nad tym, w jaki sposób mikrobiota jelitowa może wpływać na kondycję psychiczną, zwłaszcza w kontekście depresji i zaburzeń lękowych.

Jak działają psychobiotyki?

W licznych badaniach klinicznych wykazano, że suplementacja określonymi szczepami bakterii, występującymi w psychobiotykach, takimi jak Limosilactobacillus reuteri PBS072 i Bifidobacterium breve BB077, może wspomagać:

• obniżenie produkcji kortyzolu [1] – głównego hormonu stresu,
• zwiększenie produkcji serotoniny i GABA [1] – neuroprzekaźników wspierających dobre samopoczucie, równowagę emocjonalną,
• poprawę jakości snu i funkcji poznawczych [2], zwłaszcza w okresach intensywnego wysiłku umysłowego, np. podczas egzaminów.

Dzięki wielokierunkowemu wpływowi – od układu pokarmowego po układ nerwowy psychobiotyki zdobywają coraz większe zainteresowanie specjalistów i są coraz częściej rekomendowane w profilaktyce zaburzeń związanych ze stresem i obniżonym nastrojem.